Tekst en foto’s: Marc Verachtert
Kennismaken met Frederik Houssin en Bart Verelst:
Frederik Houssin: Ecologisch tuinaannemer en oprichter/voorzitter van ‘Het Ministerie voor Natuur’. Frederik is al ruim 20 jaar actief in de planten- en tuinbouwsector als tuinaannemer vooral gericht op bedrijfstuinen en landschappelijke tuinen. Met ‘Het Ministerie voor Natuur’ zet hij zich in voor meer bewustmaking rond het thema biodiversiteit.

Frederik Houssin
Bart Verelst: Van tuinaannemer evolueerde Bart naar consulent tuinaannemers om sinds kort weer andere groene paden te ontdekken. Met grondgebonden tuinkennis schrijft hij ook redactionele bijdragen voor tal van magazines en was hij coauteur van onder andere de bestseller ‘Zakboek voor de Klimaattuin’.

Bart Verelst
Hun stelling: “Tuinen nemen zowat 9% van de Vlaamse grondoppervlakte in. Wij zijn voor de eigenaars hun laatste stap en dus toeverlaat richting realisatie van de tuin. Ze rekenen dus op ons advies en hulp! Inzetten op die houding maakt ons gewaardeerde groenexperten met impact op een gezonde en klimaatgerichte leefomgeving ”
Het laatste woord: Tuinaannemers moeten zich positioneren als volwaardig groenexpert en dus ook standpunten durven in te nemen. We moeten elk plan dat ons wordt voorgelegd voor uitvoering kritisch bekijken. Het doet geen afbreuk aan de waarde en creativiteit van een tuinarchitect. Die blijft vorm en structuur bepalen, incluis waar welk soort groen, met welke vorm-, kleur en bloeieigenschappen komt. Wij moeten echter de juiste plant op het plaatje plakken. Tuinarchitecten opereren namelijk meer dan eens over het ganse land. Ze zijn daardoor minder regiogebonden en missen dus de kennis van de lokale terreinomstandigheden, grondsoort en dus meest passende plantenkeuze.
Regierol in tuinaanleg: Tuinaannemers moeten opnieuw groenvoorzieners of hoveniers worden. Groen is onze specialiteit, niet het leggen van bestrating, het connecteren van elektriciteit of instaleren van beregening. We kunnen, mogen en moeten wel de regierol opnemen van de aanleg van de buitenruimte in opdracht van de klant. In die rol staan we in voor de uitvoering van het totale project en voor de eigenaar de aanspreekpersoon richting alle betrokken aannemers. Waar mogelijk werken we met zelf op kwaliteit en correctheid gekozen onderaannemers.
Tuinaannemers moeten opnieuw groenvoorzieners of hoveniers worden. Groen is onze specialiteit, niet het leggen van bestrating, het connecteren van elektriciteit of instaleren van beregening.
Voorrang voor nonchalante tuinen: Meer natuurlijkheid in tuinen gaat voor een meer aangename, meer rustgevende sfeer in de tuin, creëert meer geborgenheid voor de bewoners en zorgt voor meer biodiversiteit. Tegelijk stimuleert het bij de tuineigenaar meer inzicht in natuurlijke processen en leidt het ertoe dat hij zich meer flexibel opstelt naar spontane gebeurtenissen in de tuin. Onkruid wordt niet mee gepercipieerd als onkruid en een bladluis of ander insect gewaardeerd als voedsel voor tuinvogels.

Tuinaannemers houden van planten
Groener dan groen: Tuinaannemers voeren ecologie al langer hoog in het vaandel, maar worden daarin wel eens afgeremd door hun opdrachtgevers. Door het geven van uitleg sturen we echter bij waar mogelijk. Heel wat onder ons zouden in ecologisch aanpak nog graag verder gaan en zelfs uitsluitend biologisch geteelde planten gebruiken. Het aanbod aan dat soort planten is echter nog erg gering. Kwekerijen hebben het moeilijk om hun werkwijze aan te passen, vooral wat onkruidbestrijding betreft. Samen met de bewuste tuinaannemers roepen we de kwekerswereld op om dringend bij te benen.
Tuinaannemers voeren ecologie al langer hoog in het vaandel, maar worden daarin wel eens afgeremd door hun opdrachtgevers.
Respect voor seizoenen: Tuinaannemers mogen zich niet langer laten vastpinnen door zogeheten dwingende vragen van hun klanten die los van de seizoenen beplantingswerken willen laten uitvoeren. We moeten terug naar het respecteren van de plantseizoenen, ook al betekent dat dat mensen enkele maanden moeten wachten. We moeten duidelijk maken dat ze er zelf voordeel aan hebben: een beter aanpassing van de planten aan hun nieuwe groeiplaats, een groeivoorsprong die vaak meer dan een jaar bedraagt en meestal ook gunstigere prijzen.

Een pleidooi voor meer natuurlijkheid in tuinen
Waardevolle planten: Wij weten en beseffen dat kwekers werk, tijd, energie en vaak ook heel wat passie in het groeien van plantgoed stoppen en dat niet één maar vaak meerdere, soms zelfs erg veel jaren. Wij delen hun liefde voor de planten en willen dat het een mooie toekomst tegemoet gaat. Het brengt ons ook terug tot mee beslissen over de plantenkeuze die de tuinarchitect of eigenaar voorstelt. Wij kennen de tuin, de grond en andere omstandigheden waarin de plant zal evolueren: gezond groeien of kwijnen.
Leren en blijven leren: Weinig of niet opgeleide en/of deskundige tuinaannemers trekken het imago van vooral de hardwerkende en goedwillende tuinaannemers sterk omlaag. Een label zoals het recent opgerichte Groen Gek(l)eurd is een flinke stap vooruit. Er moet echter nog een stap verder gegaan en ingezet op ondersteuning van tuinaannemers die ecologisch werken. Het nieuwe label dat hoort bij de tweejarige opleiding ‘Ecologische tuin- en landschapsinrichting’ bij Inverde is een prima en inspirerend voorbeeld!
Een label zoals het recent opgerichte Groen Gek(l)eurd is een flinke stap vooruit.
Perfecte groenambassadeurs: Ecologisch werkende tuinaannemers moeten een rol opnemen als verdedigers van natuurlijkheid in tuinen. Als ambassadeur van groen én natuurlijkheid moeten we duidelijk maken in sommige gevallen een gras- of kruidenpad even perfect is als een hard tuinpad en bomen onmisbaar zijn om onze buurt en ook steden en gemeenten leefbaar te houden. Het volstaat niet dat we het zelf weten, we moeten die boodschap uitdragen naar iedereen, van private klanten tot en met overheden die via regels impact hebben op de aanleg van onze omgeving.

De nonchalante tuin creëert respect voor biodiversiteit
Sterk vooruit: Het invoeren van meer natuurlijkheid en nonchalance in tuinen kan door sommigen geïnterpreteerd worden als een stap terug in de tijd, maar is net een stap vooruit en gaat voor een combinatie van voordelen. Denk biodiversiteit, klimaat en milieu. De klimaatwijziging laat zien dat het meer dan hoog tijd is om bij te sturen en dat op alle mogelijke niveaus. Wij moeten onze klanten duidelijk maken dat we daar partner in willen en kunnen zijn.
Omschakelen naar meer natuurlijkheid zal hier en daar zeker op scepsis worden onthaald, maar brengt ons tuinaannemers voordelen.
Samen zijn we gewaardeerde groenexperten: Omschakelen naar meer natuurlijkheid zal hier en daar zeker op scepsis worden onthaald, maar brengt ons tuinaannemers voordelen. Wij zullen erkend worden als de experten die deze beweging mee in gang zetten én houden met steeds het hoger doel voor ogen: klimaat, milieu en een aangename woon- en leefomgeving voor iedereen. Er is dus de toenemende beroepserkenning en -fierheid, maar ook de tevredenheid en de complimenten die we zullen generen bij onze klanten. Hen op weg zetten richting meer natuurlijkheid zal ook zijn effect hebben om meer respect voor natuurlijkheid tot ver buiten de tuin en gaan voor een verdere transformatie, zeg maar vergroening van onze straten en buurten.