Ontwerp tuin bij doorzonwoning_studio k_Heverlee
27.11.2023
Tuinaannemers maken het verschil
“Dat tuinarchitecten en tuinaannemers in hun eigen streven naar natuurlijke tuinen wel eens ingeperkt worden door klanten die vasthouden aan traditionele tuininrichting maakt de beweging richting natuurlijke tuinen er niet eenvoudiger op. Zij willen een ruim terras en een pelouse met alleen maar een boom en wat strakke randbeplanting. Nog teveel tuinaannemers gaan daar klakkeloos in mee. Met goede argumenten zouden ze hen mogelijk wel tot een meer natuurlijke tuininrichting kunnen aanzetten” stelt Niels Willo die vanuit het Departement Omgeving, dit project begeleidt en dynamiek geeft.
Meer dan cijfers alleen
Na de eerste oproep tot een engagement voor meer natuurlijke tuinen in Vlaanderen, het was november 2020, verzamelde zich toch snel een groep van 140 personen, bedrijven en organisaties. Vandaag, november 2023, wordt afgevinkt op 220 terwijl ongeveer 500 mailadressen gebruikt worden voor het verspreiden van gerichte informatie. Naast deze cijfers zijn er vanzelfsprekend nog heel wat meer, niet geregistreerde groenprofessionals die terdege en vaak zelfs erg intens inzetten op natuurlijke tuinen en leefomgevingen, maar zich niet melden.
Discussie verrijkt
Cijfers an sich zijn trouwens niet belangrijk. Het is het aanzetten tot mentaliteitswijziging en dus ook actie die primeert. En daar zit het goed. Getuige de belangstelling voor de voorbeeldtuinen die op de website getoond worden, het bijgewoond worden van webinars, lerende netwerkmomenten en andere ontmoetingen. “We zetten bij alles wat we doen trouwens sterk in om een zo breed mogelijke groep van mensen en bedrijven te bereiken” stelt Niels “We willen geen netwerk van gelijkgezinden zijn”. En dat dat lukt mag blijken uit de commentaren die hem en de initiatiefnemers bereiken. Voor de een gaat de natuurlijkheid niet ver genoeg, voor de andere te ver, voor nog een andere te voorgestelde aanpak te traag, voor een volgende te snel.
Natuurlijkheid voor nu en later
Heikel punt in de aanpak is hoe ver er moet worden vooruit gekeken. Moet bijvoorbeeld alleen gewerkt op basis van wat vandaag op vlak van klimaat en omgeving speelt of moet er verder vooruit geblikt met daarbij een vasthouden of net anders omgaan met (uitsluitend) inheems groen of moet ook toegestaan dat exoten ingepast worden in natuurlijke tuinen. En mogen ze dan nog wel natuurlijke tuinen heten. Het standpunt van Green Deal is duidelijk: streekeigen waar kan, aanvullen met standplaats geschikte exoten waar nodig en mogelijk in functie van bloeiboog, klimaatadaptie, biodiversiteit en esthetiek.
Voorlopig heeft de Green Deal Natuurlijke tuinen een eindpunt in 2024. Dan vindt een grondige evaluatie plaats met onder andere onderzoek naar de mentaliteitswijziging die het heeft geïnitieerd en/of versterkt met effecten op het meer ruimte geven aan natuur in onze Vlaamse tuinen. Het zou wel eens een verschil kunnen maken, nu of later. “De oppervlakte van de ongeveer 2.000.000 tuinen beslaat namelijk 12% van het Vlaamse grondoppervlak en is met in totaal 2.000.000 tuinen daarmee enkele keren groter dan de oppervlakte natuurgebieden en bosgebied samen die we hebben” weet Niels Willo.
Steeds meer partners
Dat een natuurgerichte beweging is ingezet mag nu al blijken uit de toegenomen aandacht voor verstandig omgaan met bodem, een plantenkeuze op maat van de tuin, meer natuurgericht onderhoud, … Deze positieve kentering beperkt zich niet tot individuele groenprofessionals, maar laat zich ook zien in de werking en communicatie van de beroepsverenigingen, publicaties in vakbladen en -magazines en zelfs in het onderwijs. Niels Willo: “We plannen bijvoorbeeld om in vijf scholen demonstratietuinen aan te leggen. Daar worden namelijk de professionals voor de toekomst.”
2024 (g)een eindpunt!
Of de Green Deal Natuurlijke Tuinen ook na 2024 als project blijft verder bestaan laat zich nog niet voorspellen. “Wel belangrijk is dat de sector blijvend ondersteund wordt in onderzoek en verder evolutie naar een natuur- en omg evingsgeoriënteerde werking, dat maakt de werking van onder andere het PCS en Tuin+ wel duidelijk” benadrukt Niels Willo. Hopelijk kan daarbij niet alleen gerekend op Vlaamse steun -onder welke vormt ook-, maar ook op Europese middelen. Natuur en milieu zullen de geïnvesteerde middelen zondermeer laten renderen.
Meer info: https://omgeving.vlaanderen.be/nl/green-deal-natuurlijke-tuinen
Klimaat en milieu winnen bij meer natuurlijkheid in tuinen
Tekst: Marc Verachtert
Illustraties: Green Deal Natuurlijke Tuinen
Klimaat en milieu winnen bij meer natuurlijkheid in tuinen. De Green Deal Natuurlijke Tuinen wil groenprofessionals helpen de transitie naar dit soort groen mogelijk te maken. Vier jaar hebben ze op de teller, nog één te gaan.
Achter de Green Deal
De groep groenvoorzieners die belang hecht aan natuurlijke tuinen groeit, maar het mag sneller gaan. Dat was en is de mening van PCS (Proefcentrum voor Sierteelt), Tuin+, BFG, Groen Groeien, Landelijke Gilden en het tot Blikveld omgevormde BVTL (Belgische Vereniging Tuin- en Landschapsarchitecten) samen met Kubieke Ruimte. Samen zijn ze de initiatiefnemers van Green Deal Natuurlijke tuinen, dat in uitwerking en uitvoering gesteund wordt door het Departement Omgeving van de Vlaamse Overheid.
Ontwerp en uitvoering Plant en Houtgoed
Tuinaannemers maken het verschil
“Dat tuinarchitecten en tuinaannemers in hun eigen streven naar natuurlijke tuinen wel eens ingeperkt worden door klanten die vasthouden aan traditionele tuininrichting maakt de beweging richting natuurlijke tuinen er niet eenvoudiger op. Zij willen een ruim terras en een pelouse met alleen maar een boom en wat strakke randbeplanting. Nog teveel tuinaannemers gaan daar klakkeloos in mee. Met goede argumenten zouden ze hen mogelijk wel tot een meer natuurlijke tuininrichting kunnen aanzetten” stelt Niels Willo die vanuit het Departement Omgeving, dit project begeleidt en dynamiek geeft.
Meer dan cijfers alleen
Na de eerste oproep tot een engagement voor meer natuurlijke tuinen in Vlaanderen, het was november 2020, verzamelde zich toch snel een groep van 140 personen, bedrijven en organisaties. Vandaag, november 2023, wordt afgevinkt op 220 terwijl ongeveer 500 mailadressen gebruikt worden voor het verspreiden van gerichte informatie. Naast deze cijfers zijn er vanzelfsprekend nog heel wat meer, niet geregistreerde groenprofessionals die terdege en vaak zelfs erg intens inzetten op natuurlijke tuinen en leefomgevingen, maar zich niet melden.
Ontwerp tuin bij doorzonwoning_studio k_Heverlee
Discussie verrijkt
Cijfers an sich zijn trouwens niet belangrijk. Het is het aanzetten tot mentaliteitswijziging en dus ook actie die primeert. En daar zit het goed. Getuige de belangstelling voor de voorbeeldtuinen die op de website getoond worden, het bijgewoond worden van webinars, lerende netwerkmomenten en andere ontmoetingen. “We zetten bij alles wat we doen trouwens sterk in om een zo breed mogelijke groep van mensen en bedrijven te bereiken” stelt Niels “We willen geen netwerk van gelijkgezinden zijn”. En dat dat lukt mag blijken uit de commentaren die hem en de initiatiefnemers bereiken. Voor de een gaat de natuurlijkheid niet ver genoeg, voor de andere te ver, voor nog een andere te voorgestelde aanpak te traag, voor een volgende te snel.
Natuurlijkheid voor nu en later
Heikel punt in de aanpak is hoe ver er moet worden vooruit gekeken. Moet bijvoorbeeld alleen gewerkt op basis van wat vandaag op vlak van klimaat en omgeving speelt of moet er verder vooruit geblikt met daarbij een vasthouden of net anders omgaan met (uitsluitend) inheems groen of moet ook toegestaan dat exoten ingepast worden in natuurlijke tuinen. En mogen ze dan nog wel natuurlijke tuinen heten. Het standpunt van Green Deal is duidelijk: streekeigen waar kan, aanvullen met standplaats geschikte exoten waar nodig en mogelijk in functie van bloeiboog, klimaatadaptie, biodiversiteit en esthetiek.
Voorlopig heeft de Green Deal Natuurlijke tuinen een eindpunt in 2024. Dan vindt een grondige evaluatie plaats met onder andere onderzoek naar de mentaliteitswijziging die het heeft geïnitieerd en/of versterkt met effecten op het meer ruimte geven aan natuur in onze Vlaamse tuinen. Het zou wel eens een verschil kunnen maken, nu of later. “De oppervlakte van de ongeveer 2.000.000 tuinen beslaat namelijk 12% van het Vlaamse grondoppervlak en is met in totaal 2.000.000 tuinen daarmee enkele keren groter dan de oppervlakte natuurgebieden en bosgebied samen die we hebben” weet Niels Willo.
Ontwerp TAK_Landschapsarchitecten_copyright-Kenny De Boeck
Steeds meer partners
Dat een natuurgerichte beweging is ingezet mag nu al blijken uit de toegenomen aandacht voor verstandig omgaan met bodem, een plantenkeuze op maat van de tuin, meer natuurgericht onderhoud, … Deze positieve kentering beperkt zich niet tot individuele groenprofessionals, maar laat zich ook zien in de werking en communicatie van de beroepsverenigingen, publicaties in vakbladen en -magazines en zelfs in het onderwijs. Niels Willo: “We plannen bijvoorbeeld om in vijf scholen demonstratietuinen aan te leggen. Daar worden namelijk de professionals voor de toekomst.”
2024 (g)een eindpunt!
Of de Green Deal Natuurlijke Tuinen ook na 2024 als project blijft verder bestaan laat zich nog niet voorspellen. “Wel belangrijk is dat de sector blijvend ondersteund wordt in onderzoek en verder evolutie naar een natuur- en omg evingsgeoriënteerde werking, dat maakt de werking van onder andere het PCS en Tuin+ wel duidelijk” benadrukt Niels Willo. Hopelijk kan daarbij niet alleen gerekend op Vlaamse steun -onder welke vormt ook-, maar ook op Europese middelen. Natuur en milieu zullen de geïnvesteerde middelen zondermeer laten renderen.
Meer info: https://omgeving.vlaanderen.be/nl/green-deal-natuurlijke-tuinen
Ontwerp en uitvoering Plant en Houtgoed
Ontwerp TAK_Landschapsarchitecten_copyright-Kenny De Boeck
